Magazine | 10 juli 2023
Mosadex T&T: de receptreis in beeld
Lees meer
Inhoudsopgave
Digitaal zorgprogramma SARA van Service Apotheek is een vriendelijke digitale assistent die patiënten ondersteunt bij het verbeteren van hun inhalatietechniek. Ook stimuleert SARA de therapietrouw van patiënten. De assistentie is een aanvulling op de zorg in de openbare apotheek. SARA is geassocieerd met 10% minder toename van longaanvallen bij astma en COPD-patiënten. Dat blijkt uit een studie van het National eHealth Living Lab (NeLL). Waardevol nieuws vinden Service Apotheek, de Nederlandse Farmaceutische Zorggroep (NFZ) en zorgverzekeraar Zilveren Kruis. Wat is het succes? En wat betekent dit voor de toekomst?
Onderzoek toont aan dat maar liefst 70% van de longpatiënten hun inhalatiemedicijnen niet goed gebruikt1. Met als risico een ineffectieve medicijnbehandeling met mogelijke verergering van gezondheidsproblemen. Adrienne van Strien, farmaceutisch directeur bij Service Apotheek: “SARA is een uniek concept in Nederland. Een paar dagen nadat de patiënt het medicijn gebruikt, stelt de digitale assistente via de mail vragen over het medicijngebruik. De patiënt beantwoordt de vragen op een moment dat het hem uitkomt. Ook kan de patiënt zelf vragen stellen of zijn inhalatie-instructie terugkijken. En voor aanvullende informatie kijkt hij eenvoudig in zijn persoonlijk dossier in SARA. Die informatie wordt gecombineerd met het Apotheek Informatie Systeem (AIS). Zo heeft de apotheker altijd alle informatie inzichtelijk om doelmatige zorg te verlenen.”
Het NeLL onderzocht de effectiviteit van SARA. Als primaire uitkomstmaat keek NeLL naar de toename van ziektesymptomen en meer specifiek longaanvallen. Experts van LUMC en UMCG dachten mee. Ook Job van Boven, Europees expert op het gebied van inhalatorgebruik en (kosten)effectiviteit, was nauw betrokken. Van Strien vult aan: “De data van bijna 400 apotheken is gebruikt. Uit de studie blijkt dat patiënten in het jaar na implementatie van SARA 10% minder toename hadden van exacerbaties dan een controlegroep die geen gebruikmaakte van SARA. Ook lijkt SARA een gunstig effect te hebben op de therapietrouw.”
Zilveren Kruis ziet dat mensen steeds vaker online contact hebben met hun zorgverlener, hun lichaamsfuncties zelf monitoren of een behandeling aan huis krijgen. Daardoor bezoeken zij minder vaak een zorginstelling. Stefan Faas, adviserend apotheker bij Zilveren Kruis: “We zien de zorg verschuiven naar een digitale omgeving. Het is belangrijk dat de zorg die dan geleverd wordt, van goede kwaliteit is én blijft. Mogelijk zelfs beter. We juichen het toe dat Service Apotheek onderzoek doet naar de effecten van digitale zorg en ook op de uitkomstmaten. Het NeLL-onderzoek is daar een mooi voorbeeld van.” Het onderzoek is gepubliceerd in de Journal of Medical Internet Research.
NFZ en Zilveren Kruis namen SARA drie jaar geleden op in de overeenkomst. De succesformule is volgens NFZ-directeur Bea van der Veen duidelijk: “De combinatie van fysieke en digitale begeleiding vanuit de apotheek maakt SARA innovatief. Als NFZ vormen we de brug tussen zelfstandige openbare apotheken en de zorgverzekeraar. We geloven in farmaceutische zorg op maat. Digitale zorgprogramma’s zijn daarin onmisbaar. Bovendien kunnen we op Zilveren Kruis rekenen als een betrokken partner. Zo zorgden we eerder al samen voor successen als de Medisch Farmaceutische Beslisregels (MFB’s) en de ouderenmodule.”
“De behoefte van patiënten verandert naar digitale ondersteuning die het leven met medicijnen makkelijker maakt”, gaat Van Strien verder. “Wij verbinden die wens aan hun eigen lokale apotheek in de wijk. Bijvoorbeeld al door SARA, maar ook met onze Service Apotheek-app. Zo blijft de lokale apotheek nauw samenwerken met eerstelijns zorgverleners, staan we dicht bij de patiënt en ondersteunen we hem met 24/7 services.” Zilveren Kruis stimuleert deze ontwikkeling, Faas: “Steeds meer zorg zoals deze ondersteuning voor longpatiënten kan veilig thuis. Of op een andere fijne plek dicht bij de patiënt. Onze verzekerden vragen daar ook om. Het zorgt ervoor dat ze zich prettiger voelen en meer in controle zijn. En dat heeft weer een positieve invloed op hun gezondheid.”
Vrijwel alle Service Apotheken omarmden ook de chatfunctie tussen patiënt en apotheker die Zilveren Kruis via haar kwaliteitsbeleid voor haar klanten stimuleert. Faas: “Vanuit klantonderzoek blijkt dat onze verzekerden de behoefte hebben om, los van het afhaalmoment, met de apotheker te praten over hun geneesmiddelgebruik. De chatfunctie die Service Apotheek vorig jaar heeft opgezet en die fungeert als een digitale spreekkamer, vult die behoefte goed in. En voor wie de apotheek fysiek wil bezoeken of wil bellen, blijft die mogelijkheid gewoon bestaan.”
“Momenteel onderzoeken we met Zilveren Kruis hoe we de verdergaande digitalisering in de apotheek opnemen in de overeenkomsten”, zegt Van der Veen enthousiast. Van Strien vult hierop aan: “Het stimuleert Service Apotheek om ons digitale zorgaanbod uit te breiden. Zo blijven we met elkaar innoveren en apothekers faciliteren met digitale tools om de zorg voor hun patiënten te blijven verbeteren.”
1. Price DB, et al. Inhaler Errors in the CRITIKAL Study: Type, Frequency, and Association with Asthma Outcomes. 2017 Jul 1;5(4):1071-1081.e9
Wil je het gehele onderzoek lezen?
Gepubliceerd op: 28 december 2022
