Onze verhalen | 7 maart 2024
Heka Retail in de apotheek
Lees meer
Inhoudsopgave
Jack Bongarts stond aan de wieg van Mosadex. Dertig jaar later kijkt hij met een goed gevoel terug op de vele ontwikkelingen in die drie decennia. “Teveel om op te noemen. Maar wat altijd gebleven is, is de transparantie en de onderlinge verbondenheid van de leden van de Mosadex-familie.”
In 1986 bedacht een aantal apothekers in Zuid-Limburg dat ze samen slimmer konden inkopen. Tijdens een dag in de Thermen bij Valkenburg werd het idee verder uitgediept en kreeg het serieus vorm. “In het bubbelbad werd in feite de basis voor Mosadex gelegd”, glimlacht Bongarts.
Geen van de initiatiefnemers had ooit kunnen of durven dromen dat de bescheiden groothandel die zij begonnen, zo zou uitgroeien. “We zijn gestart met 21 apotheken, waarvoor we een beperkt aantal geneesmiddelen inkochten bij vier leveranciers in een cyclus van vier weken. De ene week bij leverancier A, de tweede week bij leverancier B enzovoorts. Direct na aankomst werden de geneesmiddelen met een stationcar afgeleverd bij de deelnemende apotheken. Mosadex had dus geen voorraad.” Nuchter: “We waren niet de enige apotheken die zo samenwerkten. Er was zelfs een term voor: ‘rugzakgroothandel’. Reguliere groothandels zagen ons als snelle jongens die zelf de producten met een hoge marge inkochten bij de fabrikant. Desondanks vormden we geen bedreiging, juist vanwege het zeer beperkte assortiment waar we ons toen op richtten.”
Dat veranderde in de loop der jaren. Mosadex groeide snel en in 1988 was een verhuizing al noodzakelijk. Dat werd Hoensbroek. Bongarts weet het nog. “Met mijn zoon Casper van vijf (inmiddels ook apotheker) heb ik de computers op de nieuwe locatie geïnstalleerd en intussen luisterden we naar het live-radioverslag van het EK-duel tussen Rusland en Nederland”. Het jaar erop werd Toon van Esch aangesteld als directeur. “Tijdens zijn eerste werkdag kreeg hij bezoek van twee heren van de ECD, de Economische Controle Dienst. Dat leidde direct tot gedenkwaardige situaties die het tot op de dag van vandaag goed doen als ‘borrelpraat’.”
“In hetzelfde jaar kwamen er nieuwe tariefregels. Apotheken moesten alle inkoopkortingen doorberekenen aan de patiënt”, licht Bongarts toe. “De overheid was van mening dat de tariefregels grootschalig werden overtreden en dus kwam ook nu de ECD weer veelvuldig over de vloer, zo ook bij Mosadex en afnemende apotheken.” Verontwaardigd vervolgt hij: “Dat gebeurde onder hetzelfde wetsartikel waarmee nu terroristen worden opgepakt! Er zat niets anders op dan een goed advocatenkantoor in te schakelen. Uiteindelijk zijn alle procedures tegen apothekers geseponeerd vanwege het feit dat er wederom een aanpassing van de tarieven zou komen.”
“Gestart als rugzakgroothandel”
Inmiddels was Mosadex een speler van formaat en was weer een verhuizing noodzakelijk: het werd Sittard. “Wat zo goed is aan Mosadex, is dat er steeds wordt uitgegaan van het motto ‘lean and mean’. Met de komst van Ludwig Castelijns in 1996 is deze lijn nog consequenter gevolgd”, stelt Bongarts vast. “Hoe groot het bedrijf ook is, er wordt vastgehouden aan de uitgangspunten van het kleine Mosadex uit het verleden. De belangen van de zelfstandige openbare apotheken staan voorop. In de raad van toezicht (inmiddels raad van commissarissen) zijn ook altijd apothekers vertegenwoordigd, al hebben er nu ook niet-apothekers zitting in, omdat voor zo’n groot bedrijf andere capaciteiten ook van belang zijn.” Hij vervolgt: “Voor de toekomst is het van belang dat -Mosadex ‘lean and mean’ blijft. Een niet zo eenvoudige opgave in de veranderende markt. Een uitdaging ook voor de directie en de medewerkers van Mosadex, gezien de omvang van het bedrijf en de vele aandachtsgebieden!”
Zelf maakte Bongarts maar liefst 22 jaar deel uit van de raad van toezicht, tot acht jaar geleden. Zijn ervaring: “De directie en de raad van toezicht zijn steeds zoekende hoe ze Mosadex Groep zo goed mogelijk kunnen positioneren in de Nederlandse markt. En daar slagen ze uitstekend in.” Bongarts kan talloze innovaties opnoemen die daaraan bijdragen. Hij volstaat met de totstandkoming van de Medicatierol.
“Mosadex is daarmee in 2002 begonnen. De eerste twee machines stonden in mijn apotheek, daar is het proces verder ontwikkeld. Het opgerichte Apotheek Voorzorg heeft de Medicatierollen gelanceerd en verzorgt nu op jaarbasis miljoenen medicatiezakjes.”
“Terugkijkend heeft de overheid ieder jaar wel een maatregel geïntroduceerd om de stijging van de kosten in de farmacie te beperken”, stelt Bongarts vast. “Op zich prima, het gaat tenslotte om gemeenschapsgelden, maar inmiddels hebben we te maken met een inkoopmarge van bijna nul en een dagprijs die een paar centen oplevert, terwijl wij als apothekers wel kosten hebben. Nu ligt de focus van de overheid meer op de fabrikanten. Zij staan onder prijsdruk.” Hij herinnert zich nog goed de periode van de invoering van het preferentiebeleid. “Fabrikanten kwamen met prijzen die vele malen lager lagen dan wij in het verleden met hen hadden afgesproken. Verbijsterend, we dachten dat we scherp hadden ingekocht, maar het kon blijkbaar nog beduidend lager. Met als gevolg dat de politiek dacht dat apothekers deze marges altijd al hadden opgestreken, ze vonden ons boeven.” Dat imago hebben de apothekers inmiddels van zich afgeschud. “Gelukkig: want we zijn dé deskundigen op farmaceutisch gebied. Zorgverleners die hun vak kennen, die zich inzetten voor medicatieveiligheid en kwalitatief goede farmaceutische zorg bieden.”
“Daar moeten apothekers zich ook op richten, in harmonie en in samenwerking met de huisartsen” vindt Bongarts. “We kunnen vanuit Mosadex Groep op alle gebieden ondersteuning krijgen en ons prima laten ontzorgen. Mosadex is een onmisbare schakel in de Nederlandse farmacie. Een grote werkgever bovendien met verantwoordelijkheid voor de vele werknemers van Mosadex Groep. In feite ben je weer terug bij de bestaansgrond van Mosadex: een doeltreffende, betrouwbare en transparante organisatie die ten dienste staat van de zelfstandige openbare apotheker. Goed voor iedereen in die grote organisatie om daar regelmatig bij stil te staan.”
Gepubliceerd op: 05 maart 2017
