Nieuws | 18 augustus 2025
Online én fysieke zorg in de apotheek
Lees meer
Inhoudsopgave
De apotheek is in 20 jaar tijd sterk veranderd. De apotheek heeft zich ontwikkeld van distributiepunt naar zorglocatie. De rol van de apotheker is verschoven naar advies, begeleiding en preventie. Apotheker Marcel Kooij van Service Apotheek Koning in Amsterdam maakte die transitie van dichtbij mee. Met een universitaire opleiding farmacie, een vervolgopleiding tot openbaar apotheker, een promotieonderzoek naar medicijngebruik én een medicijnsoftwarebedrijf op zijn naam, zag hij zijn vakgebied veranderen. Hij deelt zijn ervaringen.
Marcel: “Het beroep apotheker bestaat al sinds de middeleeuwen. Apothekers ontwikkelden pillen, bereidden crèmes en wisten precies welke stoffen werkten bij welke aandoeningen. Die expertise hebben we natuurlijk nog steeds, maar de focus is verschoven van het medicijn zelf naar de mens die het medicijn gebruikt.
Waar een apotheker vroeger vooral keek naar wát iemand nodig had, wordt nu ook aandacht besteed aan het goed gebruiken van het medicijn. Dat is een logische ontwikkeling: vroeger deed je gewoon wat de dokter voorschreef, maar dat is nu aan het veranderen. Mensen willen begrijpen waarom ze iets slikken, welke keuzes er zijn en hoe ze daar zelf invloed op hebben.
De rol van de apotheker is dus sterk veranderd. Apothekers hebben nu meer mensgerichte skills nodig. Hoe voer je een goed gesprek? Hoe help je iemand om medicijnen goed te gebruiken? Dat zijn inmiddels belangrijkere thema’s. Deze verschuiving in het vak zie je ook terug in de mensen die nu voor de farmacieopleiding kiezen. Deze studenten vinden chemie interessant, maar vooral het zorgverlenen en het contact met mensen.”
Marcel: “Mensen weten ons ook steeds beter te vinden voor advies. Ze komen binnen met allerlei vragen. ‘Ik heb last van bijwerkingen, wat kan ik doen?’ Of: ‘Dit medicijn werkt niet goed voor mij, is er een alternatief?’ De apotheek is niet langer alleen een afhaallocatie, maar een plek waar mensen terechtkunnen voor advies en begeleiding.
Om die begeleiding te versterken werken we met slimme systemen die signaleren of iemand misschien verkeerd medicijngebruik vertoont. Stel dat iemand met astma veel vaker een puffer ophaalt dan verwacht, dan kan dit een teken zijn dat het medicijn niet goed werkt of niet juist wordt gebruikt. Dankzij digitale gegevens herkennen we zulke patronen sneller en grijpen we in voordat er echte problemen ontstaan.
Dat noemen we proactieve zorg: problemen voorkomen in plaats van verhelpen. Proactieve zorg gaat soms zelfs nog een stapje verder. Bij ons in de apotheek kwam jarenlang een vrouw haar slaappillen ophalen, ervan overtuigd dat ze niet zonder kon. Maar ik zag hoe suf ze overdag was en wist: die pillen helpen haar eigenlijk niet. We zijn het gesprek meerdere keren aangegaan en uiteindelijk bouwde ze haar slaapmedicijnen af. Ze kwam nog jarenlang af en toe langs in de apotheek omdat ze zo dankbaar was dat ze eindelijk weer écht energie had.”
Marcel: “Het vak is nog lang niet uitontwikkeld. Integendeel, de apotheek staat aan de vooravond van nog meer grote veranderingen. Artificiële intelligentie helpt straks bij het opsporen van verkeerde medicijncombinaties en therapieontrouw. DNA-onderzoek maakt gepersonaliseerd medicijngebruik mogelijk, waardoor medicijnen beter werken en bijwerkingen verminderen. En met 3D-geprinte medicijnen kan één op maat gemaakte pil meerdere medicijnen vervangen. Wat nu nog kleinschalig wordt gedaan, kan over een paar jaar de standaard zijn in de apotheek. Wat niet verandert, is onze rol als zorgverlener: ervoor zorgen dat mensen de juiste medicijnen krijgen én ze op de beste manier gebruiken.”
Gepubliceerd op: 26 augustus 2025
