INLOGGEN

Zorgvuldig, gepast medicijngebruik: de zorg van het apotheekteam

De wachtrijen bij psychiaters lopen op en complexe psychische problematiek neemt toe. Medicijnen als antidepressiva worden vaak als de 'quick fix’ gezien en worden in Nederland door 1,2 miljoen mensen gebruikt. Een belangrijk onderwerp waar we samen met Wilma Göttgens aandacht aan geven. 

Voorlichting bij antidepressiva 

Wilma is apotheker en onderzoeker en ziet het vaak: mensen die met verkeerde verwachtingen hun recept voor antidepressiva komen ophalen. "Antidepressiva kunnen onder andere ingezet worden bij depressie. Veel mensen verwachten dat het hun depressie oplost. Maar zo werkt het niet. Het antidepressivum kan de symptomen en klachten verminderen, maar lost de kern van het probleem niet op”, zegt Wilma. 

Ook zijn gebruikers niet altijd op de hoogte van vervelende bijwerkingen die antidepressiva met zich kunnen meebrengen. “Denk aan een groter valrisico bij ouderen of gezondheidsrisico's bij het combineren met andere medicijnen, zoals parkinsonmedicatie”, licht Wilma toe.  

Persoonlijk advies 

Als apotheker heb je niet altijd invloed op de informatievoorziening op het moment dat iemand met zijn behandelaar kiest voor antidepressiva. Maar tijdens de eerste en vervolguitgiftes van de medicatie zijn er wél contactmomenten. “En daar liggen kansen om de voorlichting te verbeteren”, zegt Wilma. “Bied een luisterend oor en probeer te achterhalen of er een gezonde balans is tussen de ervaren werkzaamheid van de antidepressiva en potentiële bijwerkingen.”  

“Als deze balans verstoord raakt, ga dan in gesprek en kaart de mogelijkheid van minderen of stoppen aan”, adviseert Wilma. “Als medicatiespecialist kan je helpen de plussen en minnen van het gebruik van antidepressiva naast elkaar te zetten. Vervolgens kan er, in samenwerking met betrokken zorgverleners, een afgewogen keuze gemaakt worden. Dat is een goed voorbeeld van advies over verantwoord medicijngebruik.” 

Specialisme laten gelden 

Wilma roept apothekers en assistenten op om aandacht te hebben voor mensen die antidepressiva gebruiken: "Gebruikt iemand langer dan een jaar antidepressiva? Dan is het goed om te vragen of het middel goed werkt en of er sprake is van bijwerkingen. Er is namelijk een grote groep mensen die antidepressiva gebruikt zonder daar nog veel profijt van te hebben. Als medicatiespecialist kan je de voor- en nadelen helpen afwegen. Zorg altijd voor voldoende privacy voor zo’n gesprek en geef iemand even de tijd om jouw feedback te laten bezinken. Én laat weten dat je hen kan helpen met advies en ondersteuning bij minderen of stoppen”  

Haar tip voor apothekers die zich meer willen inzetten voor deze doelgroep? “Denk aan specialisatie en bijscholen van apothekersassistenten en farmaceutisch consulenten. Door het contact dat zij hebben aan de balie kunnen zij gesprekken initiëren en mensen die antidepressiva gebruiken ondersteunen. Bijvoorbeeld met het zetten van een nieuwe stap in een afbouwproces. Daarbij zijn begrip en inzicht in het perspectief van de mensen die antidepressiva gebruiken én korte lijnen met andere zorgverleners essentieel.” 

Samenwerken met andere zorgverleners 

Wilma is onderdeel van een regionale expertgroep voor het afbouwen van antidepressiva. “Huisartsen, apothekers, verslavingsartsen en andere regionale zorgverleners zijn aangesloten bij deze expertgroep. We hebben korte communicatielijnen en iedereen heeft zijn eigen specialisme. Daarbij is het belangrijk dat je goed weet wat je aan elkaar hebt. Maak daarom ook als apotheker jouw rol als medicatiespecialist zichtbaar”, zegt Wilma.  

Haar tip voor de apotheker en assistenten? “Ken niet alleen je patiënt, maar óók de voorschrijver. Bij antidepressiva is het belangrijk om regelmatig het gebruik en de werking te evalueren. Stel dat je in de apotheek iemand die antidepressiva slikt hebt gesproken over afbouwen. Spreek dan af dat je contact legt met de huisarts en betrokken zorgverleners om het behandelplan en de mogelijkheden tot afbouwen af te stemmen. Door krachten te bundelen en het hele plaatje in beeld te brengen, kom je samen verder en kan je écht het verschil maken.” 

Samen meer inzicht 

Wilma: “Daarnaast helpt het om regionaal contact te leggen met specialisten. Zo heb ik zelf bijvoorbeeld laagdrempelig contact met een psychiater. Door korte communicatielijnen kan ik hem snel bereiken en advies inwinnen. Dat zorgt voor meer inzicht.” 

“Een ander goed voorbeeld van een samenwerking tussen specialismen is die tussen Thuisarts.nl en Apotheek.nl. De website Thuisarts.nl verwijst bijvoorbeeld naar Apotheek.nl voor meer informatie over medicatie(gebruik). En Apotheek.nl verwijst bijvoorbeeld weer naar Thuisarts.nl voor meer informatie over bepaalde ziektes en bijbehorende klachten. Het is logisch voor mensen dat websites naar elkaar verwijzen. Hetzelfde geldt voor zorgverleners. Ik hoop dat zorgverleners elkaar leren kennen, elkaar opzoeken en dan met vertrouwen naar elkaar doorverwijzen”, zegt Wilma.  

Gepubliceerd op: 10 mei 2024

Heb je het laatste Mosadex-magazine al gelezen?

Bekijk 'm hier!